Mały Gdańsk

w widłach Tanwi i Sanu

Ulanów

Ulanów nabył prawa miejskie wraz ze swym powstaniem w 1616 roku. Od prawie samego początku przez cztery wieki stał się niekwestionowaną stolicą polskiego flisactwa. Położony u zbiegu Sanu i Tanwi Ulanów zasłynął w Polsce jako ważny port rzeczny i siedziba warsztatów szkutniczych. To stąd drewno oraz zboża z południowo-wschodniej Polski ruszały drogą wodną aż do Gdańska. Ulanowscy flisacy byli obecni nie tylko na Sanie i Wiśle, ale na wielu innych rzekach. Prowadzili nawet własną szkolę dla adeptów tego nawodnego fachu. Ulanów w tym czasie nazywany był „Małym Gdańskiem”. Rozwój transportu kolejowego doprowadził do zaniku tradycji flisackich. Ostatni spływ miał miejsce w 1968 roku. Dziś, za sprawą Bractwa Miłośników Ziemi Ulanowskiej kultywującego tradycje cechowego bractwa z 1791 roku, wznawia się spław drewna Wisłą. Odtworzono port na Sanie i od kwietnia do października organizowane są turystyczne spływy galarami.

Muzeum Flisactwa Polskiego w Ulanowie

Drugiego maja 2015 roku otwarto w Ulanowie Muzeum Flisactwa Polskiego. Jego siedzibą jest wyremontowany budynek z 1865 r. w przeszłości należący do retmana flisackiego. Nie bez powodu muzeum powstało właśnie tutaj. Od XVII do XIX w. leżący u ujścia Tanwi do Sanu Ulanów był znaczącym ośrodkiem flisackim w ówczesnej Polsce. W Ulanowie naprawiano i budowano statki, szkolono flisaków, którzy potem prowadzili spławy Sanem, Wieprzem, Bugiem, Narwią i Wisłą do Torunia, Grudziądza i Gdańska.

 

Wystawy muzealne tworzy około 1000 przedmiotów, wśród których znalazły się narzędzia, dokumenty, archiwalne fotografie, obrazy oraz meble będące świadectwem bogatej historii flisactwa ulanowskiego.
Kościół pw. św. Trójcy tzw. Flisacki

Drewniany kościół w Ulanowie zwany flisackim wybudowano w 1690 roku ze składek mieszczan trudniących się spławem drewna do Gdańska. Świątynia nosi patronat Trójcy Świętej, której wizerunek został umieszczony nad wejściem. Kościół ma bardzo oryginalny kształt, zwłaszcza nietypowo rozmieszczone wieże nad kruchtą nakrytą niższym dachem, niż nad nawą główną.Kościół jest orientowany, zbudowany z drewna modrzewiowego, w konstrukcji zrębowej. Ściany, wzmocnione lisicami, szalowane są deskami w układzie pionowym z listwowaniem.Świątynia trójnawowa, z nawą główną wydzieloną dwoma parami słupów. Prezbiterium o szerokości nawy głównej.Na belce tęczowej znajduje się późnobarokowy krucyfiks (pierwsza połowa XVIII w.).Wewnątrz znajduje się figuralna polichromia, namalowana przypuszczalnie w XVIII wieku, odnowiona w 1868 r. Według tradycji namalował ją gdański artysta, sprowadzony przez flisaków z Ulanowa.W murach otaczających kościół znajduje się murowana dzwonnica.

Wyposażenie o charakterze późnobarokowym: ołtarz główny z ornamentyką w stylu regencji i rokoka (1760 r.), dwa ołtarze boczne wykonane przez snycerza Michała Woszczyńskiego i malarza Michała Bąkowskiego (1736-47).

Cypel-po prostu.

W miejscu gdzie się zbiegają dwie rzeki Tanew i San znajduje się miejsce widokowe , a miejsce to nosi nazwę po prostu Cypel. Na Cyplu znajduje się również krzyż jako pamiątka po misjach parafialnych. W okolicy przetrwały również flisackie domki, zachowane w postaci przedwojennej. Dokumentują flisackie tradycje Ulanowa.